رشته مهندسی صنایع

رشته مهندسی صنایع ازجمله رشته‌های فنی و مهندسی است که شامل اصول و فن‌های مهندسی می‌باشد. برای تحصیل در این رشته شما باید دبیرستان خود را در رشته ریاضی گذرانده باشید تا بتوانید به طراحی و نسب سیستم‌ها با کمک علوم ریاضی و فیزیک بشوید.

 این سیستم‌ها متشکل از انسان‌ها، مواد، اطلاعات، انرژی و تجهیزات گوناگون برای تولید کالا و خدمات به‌صورت طراحی‌شده و منظم است. مهندسی صنایع را می‌توان پلی بین اهداف مدیریتی و عملکرد عملیاتی سازمان‌ها دانست. یک مهندس صنایع باید با خلاقیت، تفکر فراگیر، رهبری گروه، مدیریت زمان، ارتباط بهره‌وری و بهبود مستمر ذهن کنجکاو و یادگیری رشته خود را دنبال کند.

این رشته در گرایش‌های زیر در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود:

• تحقیق در عملیات و تکنیک‌های بهینه‌سازی
• اقتصاد مهندسی
• مدیریت زنجیره تأمین لجستیک
• شبیه‌سازی سیستم‌ها و فرایندهای تصادفی
• پویایی سیستم و سیاست‌گذاری
• تکنیک و تحلیل سیستم
• سیستم‌های ساخت و تولید یا مهندسی ساخت و تولید
• مهندسی ایمنی (عوامل تولید و ارگونومیک)
• برنامه‌ریزی و کنترل تولید
• علم مدیریت
• ساخت و تولید با کمک کامپیوتر

جایگاه مهندسی صنایع در صنعت:

یک مهندس صنایع باید با سرعت رشد صنایع سازگار باشد و با فراگیری علم و فن خود را با پیشرفت تولید و خدمات سازگار کند. همچنین باید مدیری باشد که با به کار بردن علم و تکنیک در مدل‌سازی، برنامه‌ریزی، تأمین و تدارک، اجرا و نظارت و درنتیجه ارزیابی تولیدات خود بپردازد. وی همواره باید اصول فناوری را در کار خود در نظر داشته باشد که این اصول شامل موارد زیر است:

• تجهیزات، امکانات تولیدی و خدماتی
• مدیریت سازمانی
• نیروی انسانی
• دانش فنی

بازار کار مهندسی صنایع:

با توجه به گستردگی بازار کار این رشته یک مهندس صنایع در صنعت می‌تواند به‌راحتی در شغل‌های زیر فعالیت کند:

1. مهندس صنایع می‌تواند به برنامه‌ریزی استراتژیک و عملیاتی سازمان‌ها بپردازد.
2. مدیریت تولید را در دست بگیرید.
3. مدیریت مهندسی را انجام دهد.
4. مدیریت پروژه را بر عهده بگیرد.
5. مهندسی لجستیک را انجام دهد.
6. سیستم‌های تولیدی را طراحی و مدیریت کند.
7. مهندسی سیستم‌های کیفیت را بر عهده بگیرد.
8. مهندسی سیستم‌های اطلاعاتی را انجام دهد.
9. به‌عنوان مهندسی مالی مدیریت کند.
10. مهندسی ارزش را به عهده بگیرد.
11. مهندسی سیستم‌های بهره‌وری را مدیریت کند.
12. طراحی فرایندها و ساختارهای سازمانی را انجام دهد.

اپلای مهندسی صنایع:

امروزه مهندسین زیادی برای بهره گرفتن از فنّاوری و صنعت روز دنیا تمایل دارند در خارج از کشور در دانشگاه‌های معتبر ادامه تحصیل دهند. در بین کشورهایی که در این رشته دانشجو می‌پذیرند کشورهای آمریکا و کانادا و اسپانیا در این رشته به‌صورت تخصصی‌تر دانشجویان را پرورش می‌دهد.

تحصیل در کانادا در رشته مهندسی صنایع:

این رشته در کانادا در مقاطع لیسانس و فوق‌لیسانس تدریس می‌شود و با گرفتن یکی از مدارک ارشد علوم کاربردی، ارشد مهندسی، دکترا می‌توان به‌عنوان پرفسور در دانشگاه‌ها تدریس کرد.

شما برای تحصیل در مقطع کارشناسی در کانادا باید مدارک زیر را ارائه دهید:

• مدرک دیپلم و گواهی‌نامه پیش‌دانشگاهی
• گذراندن دروس پیش‌نیازی که خود دانشگاه ارائه می‌دهد که دروس پیش‌نیاز دانشگاه ویندزور ریاضیات، زبان، علوم و فیزیک سال دوازدهم کانادا با حداقل 74٪ نمره (گذراندن درس حسابان و بردارها بسیار مورد توصیه است) است و دروس پیش‌نیاز دانشگاه تورنتو ریاضیات (شامل حسابان)، فیزیک و شیمی پیش‌دانشگاهی با حداقل نمره 16 از 20 است.

شما برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در کانادا باید مدارک زیر را ارائه دهید:

• مدرک لیسانس با حدنصاب نمره‌ی تعیین‌شده در دانشگاه مدنظر که معمولاً حداقل نمره است.
• داشتن مدارکی از کارهای تحقیقاتی هم به پذیرش کمک می‌کند.

شما برای تحصیل در مقطع دکتری در رشته مهندسی صنایع دانشگاه کانادا باید مدارک زیر را ارائه دهید:

• مدرک ارشد در رشته‌های مرتبط با حدنصاب نمره تعیین‌شده در دانشگاه مدنظر
• پذیرش به مقطع دکترای مهندسی صنایع به‌طور مستقیم از مقطع کارشناسی برای متقاضیان ممتاز امکان‌پذیر است.

همچنین در مقطع کارشناسی ارشد داشتن مدرک جی آر تی و داشتن مهارت کافی در زبان که همان آیلتس 6.5 بالاتر است الزامی است. دانشگاه‌های کانادا که دانشجو می‌پذیرد عبارت‌اند از دانشگاه پلی فن مونترال در مقطع لیسانس، دانشگاه ویندوز در مقطع لیسانس، دانشگاه تورنتو در مقطع لیسانس و تحصیلات تکمیلی، دانشگاه رایرسون در مقطع لیسانس و تحصیلات تکمیلی، دانشگاه دالهاوزی در تحصیلات تکمیلی دانشگاه کنکوردیا در مقطع تحصیلات تکمیلی و دانشگاه رجینا در مقطع تحصیلات تکمیلی. رشته مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی شباهت زیادی با رشته مدیریت دارد اما دروس فنی مهندسان صنایع آن‌ها را از مدیران متمایز کرده است.

این رشته در مقطع کارشناسی در 4 گرایش در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود که عبارت‌اند از:

• تولید صنعتی‌
• برنامه‌ریزی‌ و تحلیل‌ سیستم‌ها
• تکنولوژی‌ صنعتی‌
• ایمنی

ضرایب دروس برای کنکور کارشناسی مهندسی صنایع:

برای ورود به این رشته در مقطع کارشناسی پیوسته دانشگاه باید در رشته ریاضی فیزیک، دوره دبیرستان خود را بگذرانید.

این رشته در زیرگروه یک قرار دارد و ضرایب دروس آزمون کارشناسی پیوسته این رشته جدول زیر را مطالعه کنید:

منابع دروس تخصصی نظام جدید شامل گروه‌های زیر است:

1. ریاضیات:

• هندسه (1)
• هندسه (2)
• آمار و احتمال
• حسابان (1)
• حسابان (2)
• هندسه (3)
• ریاضیات گسسته

2- فیزیک:

• فیزیک (1)
• فیزیک (2)
• فیزیک (3)

3- شیمی:

• شیمی (1)
• شیمی (2)
• شیمی (3)

منابع دروس تخصصی نظام قدیم شامل کتب تخصصی نهم ریاضی: فیزیک 1 و آزمایشگاه (2/206) و کتب تخصصی دهم ریاضی: هندسه 1 (1/233) – آمار و مدل‌سازی (3/234) – ریاضیات 2 (2/234) – فیزیک 2 و آزمایشگاه (2/226) – شیمی 2 و آزمایشگاه (1/227) و کتب تخصصی یازدهم ریاضی: هندسه 2 4/258 – حسابان (1/258) – جبر و احتمال (2/258) – فیزیک 3 و آزمایشگاه (4/256) – شیمی 3 و آزمایشگاه (1/257) و کتب تخصصی دوازدهم ریاضی: هندسه تحلیلی و جبر خطی (1/294) – حساب و دیفرانسیل و انتگرال (1/295) – ریاضیات گسسته (1/296) – فیزیک (2/293) – شیمی (1/289) است.

منابع دروس عمومی کنکور ریاضی در نظام جدید شامل موارد زیر است:

1 – زبان و ادبیات فارسی:

• فارسی (1)
• فارسی (2)
• فارسی (3)

2- عربی:

• عربی، زبان قرآن (1) عمومی غیرانسانی
• عربی، زبان قرآن (2)
• عربی، زبان قرآن (3)
• عربی، زبان قرآن (1) عمومی انسانی
• عربی، زبان قرآن (2)
• عربی، زبان قرآن (3)

3- فرهنگ و معارف اسلامی:

• دین و زندگی (1) عمومی غیرانسانی
• دین و زندگی (2)
• دین و زندگی (3)
• دین و زندگی (1) عمومی انسانی
• دین و زندگی (2)
• دین و زندگی (3)

4- زبان انگلیسی:

• انگلیسی (1)
• انگلیسی (2)
• انگلیسی (3)

منابع دروس عمومی نظام قدیم شامل کتاب‌های عمومی دهم: ادبیات فارسی 2 (1/220) – عربی 2 (1/224) – معارف اسلامی (دین و زندگی) 2 (222) و کتاب‌های عمومی یازدهم: ادبیات فارسی 3 (1/249) – زبان فارسی 3 (3/249) – عربی 3 (2/224) – معارف اسلامی (دین و زندگی) 3 (251) – انگلیسی 3 (1/252) و کتاب‌های عمومی پیش‌دانشگاهی: زبان و ادبیات فارسی عمومی (1/283) – معارف اسلامی (دین و زندگی) (1/285) – زبان انگلیسی 1 و 2 (1/284) است.

دروس دانشگاهی مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی:

در مقطع کارشناسی مهندسی صنایع دروس با توجه به جدول‌های زیر که در چارت‌های استاندارد گرداوری شده تدریس می‌شود.

دروس عمومی رشته مهندسی صنایع

دروس پایه رشته مهندسی صنایع

دروس اصلی و تخصصی اجباری رشته مهندسی صنایع

دروس اختیاری رشته مهندسی صنایع

کارگاه‌ها

رشته مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش‌های متفاوتی است که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• گرایش بهینه‌سازی سیستم‌ها که در کنکور کارشناسی ارشد بسیار تخصصی‌تر از بقیه گرایش‌ها است.
• گرایش دستگاه‌های سلامت که به آنالیز سیستم‌های کارآمدتر صنعتی می‌پردازد.
• گرایش مدیریت نوآوری و فناوری که به تجاری‌سازی محصولات صنعتی می‌پردازد.
• گرایش مدل‌سازی سیستم‌های کلان که به برنامه‌ریزی و طرح سیستم‌های مختلف موردنیاز صنعت می‌پردازد.
• گرایش آینده پژوهی که تلفیقی از علوم مهندسی و مدیریت است.
• گرایش سیستم‌های مالی که عبارت است از طراحی، توسعه و نوآوری در ابزار و سیستم‌های مالی برای سودآوری شرکت‌ها.
• گرایش لجستیک و زنجیره تأمین که شامل تمامی جریان‌ها و مبادلات کالاها و خدمات، از مرحله ماده خام تا مرحله محصول نهایی است.
• گرایش مدیریت پروژه که فقط منحصر به دوره کارشناسی ارشد مدیریت پروژه گرایش مهندسی نفت و گاز که در دانشگاه تهران پذیرش می‌شود، می‌باشد.
• گرایش مدیریت مهندسی که بسیار پول‌ساز است.
• گرایش مدیریت سیستم و بهره‌وری که مثل مهندسی صنایع کارشناسی است.

ضرایب دروس مهندسی صنایع برای کنکور کارشناسی ارشد:

در جدول تخصصی دروس تخصصی شامل طرح‌ریزی واحد‌های صنعتی، کنترل کیفیت آماری، برنامه‌ریزی و کنترل پروژه، برنامه‌ریزی و کنترل تولید و موجودی‌ها و اقتصاد مهندسی است.

دروس دانشگاهی مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی ارشد:

دروس دانشگاهی که شما باید در چند شاخه از مهندسی مکانیک بگذرانید به تفکیک گرایش و در قالب چارت‌های استاندارد در جداول زیر بیان‌شده است.

بهینه‌سازی سیستم‌ها:

دروس اجباری:

دروس اختیاری:

مدیریت نوآوری و فناوری:

چارت درسی این گرایش به‌صورت زیر است:

دروس جبرانی:

دروس اصلی:

دروس تخصصی:

مدل‌سازی سیستم‌های کلان:

دروس جبرانی:

دروس اجباری:

که البته سه واحد از بین واحدهای زیر انتخاب می‌شود:

دروس اختیاری:

سیستم‌های سلامت:

مهندسی صنايع در مقطع دکتری برخلاف كارشناسي ارشد دارای گرایش‌های متنوعي است که شامل گرایش‌های زیر است:

• گرایش بهینه‌سازی سیستم‌ها
• گرایش سیستم‌های سلامت
• گرایش لجستیک و زنجیره تأمین
• گرایش سیستم‌های کلان
• گرایش مهندسی مالی
• گرایش مدیریت مهندسی
• گرایش کیفیت و بهره‌وری
• گرایش مدیریت پروژه
• گرایش سیستم‌های اطلاعاتی.

ضرایب دروس مهندسی صنایع برای کنکور دکتری:

دروس اصلی و تخصصی آزمون دکتری مهندسی صنایع:

• تحقيق در عمليات (1 و 2) کارشناسی
• تئوری احتمالات و آمار مهندسی کارشناسی
• طراحی سیستم‌های صنعتی کارشناسی ارشد

دروس عمومی آزمون دکتری مهندسی صنایع:

• زبان
• استعداد تحصیلی

که ضرایب منابع امتحانی آزمون دکتری در رشته مهندسی صنایع؛ در دروس عمومی زبان و استعداد تحصیلی یک و در دروس تخصصی در سطح کارشناسی یا کارشناسی ارشد چهار است.

دروس دانشگاهی مهندسی صنایع در مقطع دکتری:

در دوره دکتری مهندسی صنایع 36 واحد و تعداد واحدهای درسی دوره آموزشی 18 واحد است که از مجموعه دروس تخصصی مشخص می‌شود. درس‌هایی که دانشجو در دوره کارشناسی ارشد گذرانده باشد، نمی‌تواند در برنامه دانشجو قرار گیرد. کليه دروسی که در حال حاضر در مقطع تحصيلات تکميلی بدون در نظر گرفتن دروس جبرانی و اجباری و مشترک.

مقطع کارشناسی ارشد مهندسی صنايع-صنايع دانشکده ارائه می‌شوند به شرح ذيل گروه‌بندی‌شده‌اند:

دروس (نظری- پایه‌ای):

• بهينه کنترل
• برنامه‌ریزی غیرخطی
• بهینه‌سازی ترکيبی
• برنامه‌ریزی عدد صحيح
• برنامه‌ریزی پويا
• برنامه‌ریزی خطی پيشرفته
• تئوری شبکه
• نظريه گراف

دروس (احتمالی- کاربردی):

• پايايی
• سیستم‌های صف
• مهندسی مالی
• مجموعه‌های فازی
• قیمت‌گذاری و مديريت درآمد
• برنامه‌ریزی زنجيره عرضه
• روش‌های برنامه‌ریزی پروژه
• کنترل کيفيت پيشرفته
• پیش‌بینی و تحليل سری‌های زمانی
• تئوری توالی عمليات
• اقتصادسنجی پيشرفته
• تحليل تصمیم‌گیری

گروه 2:

دروس (ساخت و توليد):

• منابع سازمانی ERP
• سیستم‌های يکپارچه ساخت و توليد
• CAD/CAM
• اتوماسیون
• طراحی سیستم‌های توليد اتوماتيک

دروس (سيستمی- مديريتی):

• سیستم‌های ديناميکی
• زبان‌های شبیه‌سازی
• محور پايايی تعميرات و نگهداری
• مدیریت پروژه
• اقتصاد مهندسی پيشرفته

باید توجه داشت:

۱ -دانشجوی دوره دکتری مهندسی صنايع، بايد دروس اجباری مقطع کارشناسی ارشد مهندسی صنايع-صنايع دانشگاه

صنعتی شريف را گذرانده باشد. در غير این صورت حداکثر ۲ درس از دروس اجباری مقطع کارشناسی ارشد مهندسی صنايع را مازاد بر ۱۸ واحد با نظر استاد راهنما بايد اخذ کند.

۲ -دانشجوی دوره دکتری مهندسی صنايع بايد ۱۸ واحد دروس خود را تحت نظر استاد راهنما طبق ضوابط ذيل اخذ نمايد:

۱-۲ -اخذ حداقل ۳ درس از مجموعه دروس گروه ۱ به‌شرط آنکه آن‌ها را در مقطع کارشناسی ارشد نگذرانده باشد.

۲-۲ -اخذ ۳ درس ديگر از مجموعه دروس گروه ۱ يا ۲ با نظر استاد راهنما

۳-۲ -در صورت تائید استاد راهنما جهت اخذ درس از دانشکده يا دانشگاه‌های ديگر؛ بايد درخواست دانشجو قبل از

اخذ درس به تائید کميته تحصيلات تکميلی نيز برسد. تنها يک درس با شرايط فوق می‌تواند جزء ۱۸ واحد درسی دانشجو

بجای يکی از دروس بند ۲-۲ جايگزين شود.

۴-۲ -دانشجو حداکثر می‌تواند يک درس ۳ واحدی را به‌صورت مطالعه انفرادی بجای يکی از دروس بند ۲-۲ با تائید

استاد راهنما و کميته تحصيلات تکميلی اخذ نمايد.

۳ -دروس جديد پس از تائید کميته تحصيلات تکميلی اخذ شود.

بازار کار دکتری مهندسی صنایع:

ازآنجایی‌که دکتری مهندسی صنایع می‌تواند در هر زمینه‌ای مشغول به کار شود؛ از بانکداری، خدمات مشاوره‌ای، صنعت بیمه، شرکت‌های هواپیمایی، کشتیرانی، بیمارستان‌ها، کارخانه‌ها، کشت و صنعت، خدمات شهری، استادیوم‌های ورزشی و یا هر کاری که نیاز به برنامه‌ریزی، هدایت، مدیریت و ارتقا بهره‌وری دارد.

به همین منظور باید تسلط کافی بر نرم‌افزارهای زیر داشته باشد:

• MSP – Microsoft Project
• TL۶ – Time Line
• HPM-Harvard Project Manager
• COMLAD
• Factory Flow
• Minitab
• SPSS
• Statistica
• GAMS – General Algebraic Modeling System
• LINDO
• LINGO
• QSB
• AutoMod
• Siman
• Taylor
• VISIO – Visio For Business Graphics
• MS PowerPoint