رشته مدیریت دولتی

در سال 1333 برای اولین بار در دانشگاه‌های ایران گرایش جدیدی تحت عنوان مدیریت دولتی به رشته دانشگاهی مدیریت اضافه شد.

افرادی که در این گرایش از رشته‌ی مدیریت تحصیل می‌کنند، باهدف آماده شدن برای مدیریت سازمان‌ها و اداره‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی به این رشته پردازند. وظایفی که فارغ‌التحصیلان مدیریت دولتی در سطح کاربردی مدیریت به عهده دارند شامل موارد زیر می‌باشد:

• برنامه‌ریزی‌ و اجرای‌ آن‌
• سازمان‌دهی‌ یا تقسیم‌ وظایف‌ بین‌ کارکنان‌ یک‌ سازمان‌ به‌نحوی‌که‌ با تقسیم‌کار بتواند مهارت‌ کارکنان‌ خود را در پرداختن‌ به‌ کارهای‌ جزئی‌ افزایش‌ دهد.
• عملیات‌ امور استخدامی‌ یا کارگزینی‌ کارکنان‌ جدید
• هدایت‌ و راهبری‌
• نظارت‌ و کنترل

پیش‌نیازهای تحصیل در مدیریت دولتی:

این نکته بسیار مهم است که علاقه‌مندان به تحصیل در رشته مدیریت دولتی باید به مفاهیم و مباحث مدیریتی واداری علاقه‌مند باشند.

همچنین قدرت و توان درک، تجزیه تحلیل و حل مسائل و مشکلات مدیریتی را داشته باشند.

درنهایت توانایی کافی در کسب مهارت‌های تخصصی و عموی زبان و کامپیوتر داشته باشند؛ چراکه با پا گذاشتن به عصر جدید تکنولوژی و ارتباطات از اصول اصلی مدیریت دانستن زبان بین‌المللی و علوم کامپیوتری می‌باشد.

گرایش‌های رشته مدیریت دولتی:

رشته مدیریت دولتی در مقطع کارشناسی ارشد به هفت گرایش زیر تقسیم می‌شود:

1. توسعه منابع انسانی
2. طراحی سازمان‌های دولتی
3. بودجه و مالیه عمومی
4. خط و مشی گذاری عمومی
5. مدیریت پیشرفت و توسعه شهری و روستایی
6. مدیریت تحول
7. مدیریت رفتار سازمانی

همچنین این رشته در مقطع دکترا در گرایش‌های زیر تدریس می‌شود:

1. تصمیم‌گیری و خط‌مشی گذاری عمومی
2. مدیریت تطبیقی و توسعه
3. رفتار سازمانی
4. مدیریت منابع انسانی
5. مدیریت سازمان‌های دولتی ایران

دروس تخصصي رشته مديريت دولتی:

در این رشته برحسب نیاز اداره‌ها و سازمان‌های خصوصی و دولتی دروسی همچون روانشناسي سياسی، جامعه‌شناسی سازمان‌ها تدریس می‌شود.

همچنین دانشجویان باید در مباحثی مثل توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی، مديريت تحول سازمانی مهارت پیدا کنند.

 البته یک مدیر کارآزموده در دروس حسابداری دولتی، ماليه عمومی و تنظيم خط‌مشی مالی، فراگرد تنظيم و كنترل بودجه باید نمرات خوبی کسب کند.

 از دروس مدیریتی که دانشجویان باید بگذرانند می‌توان به مديريت سازمان‌های محلی و شهرداری‌ها، مبانی مديريت دولتی، مديريت تطبيقی، مديريت توسعه، مديريت تعاونی‌ها، تصمیم‌گیری و تعيين خط مشی، سير اندیشه‌های سياسی و تحول نهادهای اداری، مباحث ويژه مديريت دولتی، حقوق اداری، سازمان‌دهی و اصلاح تشكيلات و روش‌ها، روابط كار در سازمان اشاره کرد.

بازار کار رشته مدیریت دولتی:

 رشته مدیریت دولتی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دارای گرایش‌های متنوعی است ازاین‌رو بازار کار گسترده‌ای دارد.

فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند از تأمین منابع انسانی تا حقوق و دستمزد و همچنین کارگزینی را مدیریت کنند.

همچنین می‌توانند به‌عنوان بانکدار، حسابرس، متصدی جمع‌آوری آمار اقتصادی و سیستم‌های اطلاعاتی مشغول به کار شوند.

دانش‌آموختگان این رشته به‌خوبی می‌توانند در سطح مدیران اجرایی در سازمان‌های دولتی و خصوصی و یا به‌عنوان مشاور یا مجری درزمینهٔ سیاست‌گذاری‌های بخش عمومی بدرخشند.

اپلای مدیریت دولتی:

بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته مدیریت دولتی برای ارتقا در سطح کیفی اطلاعات خود تمایل زیادی به تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور را دارند.

برای پذیرش در دانشگاه‌های خارج از کشور در رشته مدیریت دولتی باید مدارک و شرایطی را فراهم کنیم.

مدارک موردنیاز برای پذیرش شامل موارد زیر می‌شود:

• نمره زبان
• داشتن نمره جی آر ای یا جی‌ام آ تی
• مدل نمرات لیسانس یا مقاطع بالاتر
• مقاله و کارهای پژوهشی
• توصیه‌نامه
• شرح هدف از تحصيل
• پرداخت هزينه اپلای

نمره زبان:

 بهترین دانشگاه‌های بین‌المللی انگلیسی زبان هستند و برای تحصیل در آن‌ها نیاز به داشتن نمره تافل یا آیلتس بین 61 تا 115 است. اکثر گرایش‌های مدیریت بسته به دانشگاه و گرایش نیاز به این مدرک با نمره‌ی مخصوص به همان رشته و دانشگاه دارد.

 معدل نمرات ليسانس و مقاطع بالاتر:

تا حدودی داشتن معدل بالا در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و همچنین دکتری رشته مدیریت دولتی تأثیر دارد.

باید به این موضوع توجه داشت معدل فقط یکی از شروط اپلای است و بسیاری از دانشجویان بدون داشتن معدل بالا هم موفق به گرفتن پذیرش در دانشگاه‌های خوب شده‌اند.

مقاله و کارهای پژوهشی:

برای سهولت پذیرش در دانشگاه‌های خارجی داشتن مقاله قوی تخصصی لازم است. داشتن توصیه‌نامه از الزامات اپلای دانشگاه‌های غربی است.دانشجو باید در دو صفحه از دلیل‌ها و علاقه خود و اهداف خود از تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور را بنویسد. داشتن یک است او پی قوی از الزامات اپلای است.

پرداخت هزينه اپلای:

بیشتر دانشگاه‌های آمریکا و کانادا مبلغی معادل 35 دلار تا 220 دلار را برای پذیرش دریافت می‌کنند. این مبلغ به‌عنوان هزینه اپلای دریافت می‌شود.

گرایش مدیریت دولتی یکی از گرایش‌های رشته مدیریت است که در مقطع کارشناسی دانشجویان را برای مدیریت اداری به‌صورت عمومی آشنا می‌کند. دانشجویان می‌توانند با تحصیل در این مقطع در شرکت‌های خصوصی و دولتی اشتغال داشته باشند.

مقطع لیسانس مدیریت دولتی شباهت زیادی به مدیریت بازرگانی دارد و تنها تفاوت آن‌ها در دروس بازاریابی است که در این رشته با دروس تئوری‌های مدیریت و مطالعات اداری و مالی جایگزین شده است. همچنین در رشته مدیریت دولتی مدیرانی در سطوح گوناگون پروش داده می‌شود که رابط بین مدیران و کارمندان می‌باشند.

ضرایب دروس برای کنکور کارشناسی مدیریت دولتی:

این رشته در دانشگاه‌های ایران برای فارغ‌التحصیلان رشته انسانی از مقطع دبیرستان مجاز است. دانش آموزان باید برای آزمون به ضرایب دروس عمومی و تخصصی توجه کنند. با توجه به اینکه مدیریت دولتی در زیرگروه 3 قرار دارد در جدول زیر که شامل دروس عمومی و تخصصی است ضرایب موردنیاز آن را مطالعه کنید.

همچنین برای تحصیل در این رشته از طریق رشته ریاضی و فیزیک و علوم تجربی نیز می‌توان آزمون داد.

دروس دانشگاهی مدیریت دولتی در مقطع کارشناسی:

برای تحصیل در رشته مدیریت دولتی در مقطع کارشناسی نیاز به گذراندن واحدهای زیر است که ما در اینجا دروس پایه و اجباری و اختیاری واصلی را جدا کرده‌ایم.

این دروس در دوره 4 ساله یا همان 8 ترم در دانشگاه‌ها در مقطع کارشناسی تدریس می‌شود.

 همچنین تعداد واحدهایی که در رشته مدیریت دولتی تدریس می‌شود 133 واحد است که این واحدها شامل موارد زیر است.

دروس پایه شامل موارد زیر است که جمعاً 44 واحد می‌باشد.

• ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت (1)
• ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت (2)
• اقتصاد خرد
• اقتصاد کلان
• اصول حسابداری (1)
• اصول حسابداری (2)
• آمار و احتمالات و کاربرد آن در مدیریت (1)
• آمار و احتمالات و کاربرد آن در مدیریت (2)
• روش تحقیق در مدیریت
• اصول و مبانی مدیریت از دیدگاه اسلام
• کاربرد کامپیوتر در مدیریت (مهارت‌های هفتگانه ICDL)
• احکام تجارت (کسب‌وکار)
• جامعه‌شناسی سازمانی

دروس اصلی شامل موارد زیر است که جمعاً 23 واحد می‌باشد:

• مبانی سازمان و مدیریت
• مدیریت رفتار سازمانی
• مدیریت منابع انسانی
• تحقیق در عملیات (1)
• تحقیق در عملیات (2)
• حسابداری و حسابرسی دولتی
• آموزش مهارت‌های حرفه‌ای (توسعه مهارت‌های مدیران)
• سیر اندیشه‌های سیاسی و تحول نهادهای اداری
• مهارت‌های مسئله یابی و تصمیم‌گیری
• مبانی برنامه‌ریزی پیشرفت و عدالت (توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی)
• اصول و مبانی کارآفرینی
• اخلاق حرفه‌ای در مدیریت با رویکرد اسلامی
• مالیه عمومی و تنظیم خط‌مشی مالی دولت (مدیریت مالی دولتی)

دروس عمومی شامل موارد زیر است که جمعاً 20 واحد می باشد.

• زبان انگلیسی عمومی
• فارسی عمومی
• تربیت‌بدنی عمومی (1)
• تربیت‌بدنی عمومی (2)
• اندیشه اسلامی (1)
• اندیشه اسلامی (2)
• تفسیر موضوعی قرآن کریم
• انقلاب اسلامی ایران
• تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
• اخلاق اسلامی (مبانی و مفاهیم)
• دانش خانواده و جمعیت

دروس تخصصی شامل موارد زیر است که جمعاً 46 واحد می‌باشد:

• مباحث و چالش‌های مدیریت دولتی
• مبانی مدیریت دولتی
• حقوق اداری
• سازمان‌دهی و اصلاح تشکیلات و روش‌ها
• مدیریت تحول سازمانی
• زبان تخصصی (1 و 2)
• زبان تخصصی (3 و 4)
• مدیریت توسعه
• مدیریت تطبیقی
• مدیریت سازمان‌های محلی و شهرداری‌ها
• مدیریت تعاونی ها
• فراگرد تنظیم و کنترل بودجه
• تصمیم‌گیری و خط‌مشی گذاری عمومی
• تجزیه‌وتحلیل قانون مدیریت خدمات کشوری

دروس اختیاری که اجباری می‌باشند، شامل موارد زیر است:

• فنون تجزیه‌وتحلیل و طراحی سیستم‌ها
• دستگاه‌های اطلاعاتی مدیریت
• روانشناسی صنعتی و سازمانی
• قانون کار و روابط صنعتی کار در سازمان
• آشنایی با قوانین و مقررات بازرگانی (کسب‌وکار)
• حسابداری صنعتی (1)
• اصول حسابداری (3)
• حسابرسی
• پول، ارز و بانکداری
• مدیریت مالی
• روانشناسی کار
• حقوق اساسی
• مدیریت بحران
• ارتباطات مدیریت
• مدیریت زمان
• مدیریت کیفیت جامع
• مدیریت سازمان‌های کوچک
• مدیریت نظام مشارکت

پذیرش دانشگاه‌های داخلی:

با تحقیقاتی که در باب کنکور انجام شد دانشگاه‌های دولتی دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشگاه فردوسی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه ولایت ایرانشهر، دانشگاه هرمزگان، دانشگاه سمنان، دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه اردکان، دانشگاه غیرانتفاعی شمال – آمل، دانشگاه ارومیه، دانشگاه غیرانتفاعی ایوانکی در رشته مدیریت دولتی پذیرش دانشجو دارند.

همان‌طور که گفته شد این رشته در مقطع کارشناسی ارشد در گرایش‌های توسعه منابع انسانی، طراحی سازمان‌های دولتی، بودجه و مالیه عمومی، خط و مشی گذاری عمومی، مدیریت پیشرفت و توسعه شهری و روستایی، مدیریت تحول، مدیریت رفتار سازمانی تدریس می‌شود.

ضرایب دروس مدیریت دولتی برای کنکور کارشناسی ارشد:

در تمامی گرایش‌های رشته مدریت دولتی ضرایب یکسان است و مطابق جدول زیر محاسبه می‌شود که درمجموع برای این آزمون 150 دقیقه زمان در نظر گرفته‌شده است:

اطلاعات ضرایب، تعداد سؤالات و زمان مربوط به آزمون سال 1398 است.

منابع کنکور کارشناسی ارشد مدیریت:

منابع آزمون در دروس تخصصی و عمومی به‌صورت زیر است.

زبان عمومی و تخصصی (انگلیسی):

• زبان تخصصی و متون درک مطلب مدیریت از دکتر ونوس و دکتر پرچ
• زبان عمومی و تخصصی از آرمان اشراقی

اصول و مبانی مدیریت از دیدگاه اسلام:

• مدیریت ما، مدیریت اسلامی در پرتو نهج‌البلاغه امام علی، علی‌اصغر پور عزت، بنیاد نهج‌البلاغه
• مبانی مدیریت اسلامی، رضا نجاری
• مدیریت اسلامی، علی‌اکبر افجه ای، جهاد دانشگاهی دانشگاه علامه طباطبایی
• ·         مدیریت اسلامی و الگوهای آن، لطف‌الله فروزنده دهکری، دانشگاه پیام نور
• اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن، ولی‌الله نقی پورفر، مرکز آموزش مدیریت دولتی

ریاضی و آمار:

ریاضی:

• کتاب ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت، تألیف اکبر عالم تبریز و محمد فاریابی باسمنج، انتشارات صفار-اشراقی
• کتاب ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت و حسابداری، تألیف هادی رنجبران، انتشارات اثبات

آمار:

• کتاب آمار و کاربرد آن در مدیریت، تألیف عادل آذر و منصور مؤمنی و سعید جعفری، انتشارات سمت.
• کتاب آمار کاربردی، دکتر وحید ناصحی فر، انتشارات ترمه.

تئوری‌های مدیریت:

• مبانی سازمان و اصول مدیریت، علی رضائیان، تهران، انتشارات سمت
• مدیریت عمومی، سیدمهدی الوانی
• منابع انسانی، اسفندیار سعادت
• تجزیه‌وتحلیل سیستم ها، علی رضائیان
• طراحی و ساختار، رابینز
• رفتار سازمانی، علی رضائیان.

اقتصاد خرد و کلا، اقتصاد خرد:

• کتاب اقتصاد خرد دکتر نظری
• کتاب اقتصاد خرد سالواتوره

اقتصاد کلان:

• کتاب اقتصاد کلان دکتر نظری
• کتاب اقتصاد کلان یوسف فرجی

مالیه عمومی و بودجه:

• کتاب مالیه و بودجه دکتر مشایخی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
• کتاب بودجه، دکتر مدنی، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی
• کتاب مالیه تألیف ابوطالب مهندس
• کتاب مالیه تألیف رنگ ریز و خورشیدی
• کتاب بودجه تألیف عزیزی
• کتاب مالیه عمومی و بودجه تألیف پور ولی
• اصول تهیه و تنظیم و کنترل بودجه تألیف مهدی ابراهیمی نژاد و اسفندیار فرج وند، انتشارات سمت

دروس دانشگاهی رشته مدیریت دولتی مقطع کارشناسی ارشد:

چارت این رشته در دانشگاه‌ها در مقطع کارشناسی ارشد به‌صورت زیر است.

دروس پایه

دروس اصلی

دروس تخصصی

دروس جبرانی

تمامی گروه‌های آموزشی  حداکثر می‌توانند یک‌ترم از دروس فوق را به‌عنوان جبرانی تعیین کنند. امروزه فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیرت دولتی و رشته‌های دیگر به دنبال ادامه تحصیل در رشته مدیریت دولتی هستند. باید همواره توجه داشت که این رشته به تربیت نیروهایی متخصص برای اداره صحیح سازمان‌ها، شرکت‌ها و اداره‌های دولتی می‌پردازد که برای انجام این کار از شیوه‌های روز دنیای مدیریت استفاده نمایند.

پیش‌نیاز شرکت در آزمون دکتری رشته مدیریت دولتی داشتن مدرک کارشناسی ارشد است. این رشته دارای گرایش‌های تصمیم‌گیری و خط‌مشی گذاری عمومی، مدیریت تطبیقی و توسعه، رفتار سازمانی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت سازمان‌های دولتی در دانشگاه‌های ایران تدریس می‌شود.

 ضرایب دروس مدیریت دولتی برای کنکور دکترا:

ایب دروس عمومی در سطوح کارشناسی و کارشناسی ارشد در جدول زیر بیان‌شده است.

منابع آزمون دکترای مدیریت دولتی:

این منابع مطابق با آخرین تغییرات آزمون سال 97 اعلام‌شده است.

زبان انگليسي:

• زبان انگلیسی عمومی دکتری
• ·        1100 لغت ضروری

استعداد تحصيلي:

• استعداد تحصیلی (ویژه تمام گروه‌ها به‌جز فنی و مهندسی)
• استعداد تحصیلی، نویسندگان: هادی مسیح خواه و محمد وکیلی انتشارات فرهنگ

مجموعه دروس در سطح کارشناسی:

آمار و کاربرد آن در مدیریت:آمار و كاربرد آن در مديريت، دكتر عادل آذر و منصور مؤمنی و سعيد جعفری.

مبانی سازمان و مدیریت:

• مبانی سازمان و اصول مدیریت، علی ‌رضایان، تهران، انتشارات سمت
• مديريت عمومي، سید مهدی الوانی
• منابع انسانی، اسفنديار سعادت
• تجزیه‌وتحلیل سيستم‌ها، علی رضائيان
• طراحي و ساختار، رابينز
• رفتار سازمانی، علی رضائيان

اصول و مبانی مدیریت از دیدگاه اسلام:

• مدیریت ما، مدیریت اسلامی در پرتو نهج‌البلاغه امامعلی، علی ‌اصغرپور عزت، بنیاد نهج‌البلاغه
• مدیریت اسلامی، رویکردها، علی‌نقی امیری و حسن عابدی جعفری، سمت
• مدیریت اسلامی، علی‌اکبر افجه‌ای، جهاد دانشگاهی دانشگاه علامه طباطبایی
• مدیریت اسلامی و الگوهای آن، لطف‌الله فروزنده دهکری، دانشگاه پیام نور
• اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن، ولی‌الله نقی ‌پور فر، مرکز آموزش مدیریت دولتی
• مدیریت در اسلام، زیر نظر دکتر سید مهدی الوانی، انتشارات حوزه و دانشگاه

مجموعه دروس در سطح كارشناسي ارشد:

نظریه‌ها و مبانی مدیریت دولتی:

• آون هیوز، مدیریت دولتی نوین، ترجمه سیدمهدی الوانی، خلیلی شورینی و معمارزاده طهران. انتشارات مروارید
• رابرت دنهارت، تئوری های سازمان دولتی (ترجمه سیدمهدی الوانی و حسن دانایی فرد)، انتشارات صفار
• علی اصغر پورعزت، مبانی مدیریت دولتی، انتشارات سمت
• علی اصغر پورعزت، دانش اداره دولت و حکومت، انتشارات سمت
• حسن دانایی فرد، چالش های مدیریت دولتی در ایران، انتشارات سمت
• حسن دانایی فرد، نهضت های مدیریتی در بخش دولتی (گذشته، حال و آینده)، دو جلدی، انتشارات سمت.

نظریه ها و مبانی خط مشی گذاری دولتی:

• الوانی، سید مهدی (1390)، تصمیم گیری و تعیین خط-مشی دولتی، انتشارات سمت
• شریف‌زاده، فتاح. الوانی، سید مهدی (1390)، فرایند خط‌مشی گذاری عمومی، انتشارات علامه طباطبایی
• هاولت، مایکل. رامش، ام (1380). مطالعه خط مشی عمومی (ترجمه عباس منوریان و ابراهیم گلشن)، انتشارات مهربان
• گیوریان، حسن. ربیعی مندجین، محمدرضا (1390)، تصمیم گیری و تعیین خط مشی دولتی، انتشارات یکان
• لستر، جیمز پی. استوارت، جوزف (1381)، فرایند خط مشی گذاری عمومی، رویکردی تکاملی (ترجمه مجتبی طبری، تورج مجیبی میکاییلی و سهیل خورشیدی)، نشر ساوالان
• قلی ‌پور، رحمت‌اله (1391)، تصميم‌گيري سازماني و خط‌مشی گذاری عمومي، انتشارات سمت، چاپ سوم
• کوین بی اسمیت و کریستوفر دابلیو لاریم، درآمدی بر نظریه خط‌مشی گذاری عمومی (تقابل نظری عقلانیت گراها و فراثبات گراها)، ترجمه حسن دانایی‌فرد. انتشارات صفار
• علی‌اصغر پورعزت (1396)، ارزشیابی عملکرد دولت و حکومت، انتشارات سمت

دروس مدیریت دولتی در مقطع دکترا:

 دروس دانشگاهی این رشته در جدول زیر آورده شده که رعایت انتخاب واحد و رعايت پیش‌نیاز طبق سرفصل ارائه‌شده رشته بر عهده دانشجو است. دانشجو موظف است كلیه واحد های الزامی و واحدهایی از دروس اختیاری را با اخذ نمره قبولي متناسب با مقطع تحصيلي بگذراند. همچنین گذراندن درس وصـــایای امام (1 واحد نظری) و روش تحقيق (2 واحد نظري) برای دانشجویانی که در مقطع کارشناسی این دروس را نگذرانده اند، الزامی می باشد.

دانشجویانی که مدرک کارشناسی آن‌ها نیمه مرتبط یا غیر مرتبط است باید دروس جبرانی را طبق نظر گروه انتخاب نمایند.