دانشگاه فنی حرفه ای ، بستری برای رشد مهارت در کنار دانش
معرفی دانشگاه فنی حرفه ای
دانشگاه فنی حرفه ای را به جرئت میتوان کاربردی ترین دانشگاه در کشور دانست. این دانشگاه در سال 1344 به عنوان انستیتوهای تکنولوژی بر اساس مجوز رسمی وزارت فرهنگ و آموزش عالی با اساسنامهای مشخص و به منظور تربیت تکنیسین فنی با مدرک کاردانی تاسیس شد. در سال 1348، مراکز تربیت معلم فنی حرفهای تحت پوشش دفتر امور مدارس عالی فنی حرفه ای وزارت آموزش و پرورش نیز آغاز به کار نمودند.
در سال 1359 همزمان با تعطیل شدن دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور، تغییرات وسیعی در برنامههای درسی و آموزشی انستیتوهای تکنولوژی اعمال و پس از بازگشایی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، با تکیه بر اصول حاکم بر آموزش های فنی حرفه ای و ضوابط شورای عالی انقلاب فرهنگی، مراکز مذکور دوباره عهدهدار اجرای دورههای کاردانی با هدف تربیت تکنیسین فنی در رشتههای مختلف مورد نیاز بخشهای صنعتی کشور گردیدند.
این دانشگاه با بیش از ۱۷۶ آموزشکده و دانشکده در سطح کشور و بیش از ۲۵۰ هزار دانشجو بزرگترین دانشگاه ایران است.
دانشگاه فنی حرفه ای دانشجویان خود را از بین دانش آموختگان دوره متوسطه نظام جدید هنرستانها و متناسب با رشته تحصیلی آنها در یکی از رشتههای شاخه فنی حرفه ای یا کار و دانش و یا فارغ التحصیلان دورهٔ چهار ساله نظام قدیم هنرستانها، انتخاب میکند.
یکی دیگر از راههای ورود به این دانشگاه، از طریق آزمون ورودی ویژهای است که هر ساله توسط سازمان سنجش آموزش کشور به صورت سراسری برگزار میشود. شرایط عمومی و اختصاصی لازم به طور کامل هر سال در دفترچه راهنمای ثبت نام کاردانی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته درج میگردد.
دانشگاه فنی و حرفه ای انقلاب اسلامی تهران
نحوه شکل گیری این دانشگاه، به انستیتو تکنولوژی های قبل از انقلاب باز میگردد. این دانشگاه در سال ۱۳۵۹ با ادغام انستیتوهای تکنولوژی تهران به وجود آمد. البته در ابتدا مجتمع انقلاب اسلامی نام داشت اما بعداً به دانشگاه فنی حرفه ای انقلاب اسلامی تهران تغییر نام داد.
این دانشگاه در ابتدا با دانشگاه شهید رجایی فعلی تحت عنوان مرکز آموزش عالی فنی انقلاب اسلامی و دانشکدهٔ تربیت دبیر فنی، در یک سازمان قرار گرفت. دانشگاه فنی حرفه ای انقلاب اسلامی در سال 1376، از دانشگاه شهید رجایی مستقل گردید و ابتدا تحت پوشش دفتر مدارس عالی و سپس مجتمع پیامبر اعظم (ص) به فعالیت آموزشی و فرهنگی خود ادامه داد. در سال 1377 مرکز دیگری به مساحت یک هکتار و 5000 مترمربع زیربنا در میدان امام حسین (ع)، ابتدای خیابان دماوند، به عنوان ساختمان شمارهٔ 2 ساخته شد تا زیرمجموعهٔ این دانشگاه قرار بگیرد.
با تصویب مجلس شورای اسلامی، این مرکز همراه با سایر آموزشکدهها و دانشکدههای فنی حرفهای از ابتدای سال 1390 از آموزش و پرورش جدا شده و به عنوان یک دانشکده از دانشگاه فنی حرفه ای ، به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ملحق گردید. این دانشکده در حال حاضر دارای 4 انستیتو بوده و در 22 رشتهٔ فنی و هنری در مقاطع کاردانی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته، حدوداً تعداد 4000 دانشجو میپذیرد.
در این دانشگاه مراکز تخصصی رشتههای مختلف از جمله مکانیک، برق، علوم پایه، هنر، معماری، شیمی و حسابداری مشغول به آموزش هستند که در ادامه هر کدام را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
انستیتو مکانیک
این انستیتو شامل 9 رشته که عبارت است از: مکانیک خودرو، قالب سازی، ماشین ابزار، سازه های چوبی، جوش کاری، ریخته گری، مدل سازی، نقشه کشی صنعتی و تاسیسات حرارتی در مقطع کاردانی بوده و به 7 کارگاه، 9 آزمایشگاه و 3 سایت کامپیوتری مجهز است.
انستیتو برق
از جمله رشتههای انستیتو برق، برق صنعتی، الکترونیک، تاسیسات الکتریکی و نرم افزار کامپیوتری در مقطع کاردانی و رشتهٔ مهندسی کنترل ابزار دقیق در مقطع کارشناسی ناپیوسته می باشد و به 4 کارگاه فنی، 13 آزمایشگاه و 4 سایت کامپیوتری مجهز است .
انستیتو هنر و معماری
دانشکده هنر و معماری فنی حرفه ای دارای رشته های معماری، ساختمان، نقشه برداری، چاپ و گرافیک در مقطع کاردانی و یک رشته ارتباط تصویری در مقطع کارشناسی ناپیوسته است و به 10 مکان هنری، 3 کارگاه فنی، 3 آزمایشگاه و 3 سایت کامپیوتری مجهز است .
انستیتو علوم پایه، شیمی و حسابداری
این انستیتو دارای 2 رشتهٔ صنایع شیمیایی و حسابداری در مقطع کاردانی بوده و همچنین عهده دار برنامه ریزی و برگزاری کلاسهای عمومی و علوم پایهٔ تمامی رشتهها است. مجموعهٔ آزمایشگاههای فیزیک و شیمی، در این انستیتو واقع هستند.
سطح علمی دانشگاه فنی و حرفه ای کشور
بر اساس دادههای استخراج شده از پایگاه اسکوپوس و پابمد، تاکنون 1476 مقاله توسط پژوهشگران دانشگاه فنی حرفه ای در سازمانهای بین المللی ثبت شده است.
برگزاری رویدادها و همایشهای علمی، یکی از معیارهای اصلی بررسی جایگاه و سطح فعالیت هر مرکز علمی است. بر اساس دادههای ثبت شده در پایگاه همایشهای ایران، تاکنون 26 همایش توسط دانشگاه فنی حرفه ای برگزار شده است.
دانشگاه فنی حرفه ای به عنوان تنها دانشگاه عهده دار آموزش عالی فنی حرفه ای در کشور، از سال 1390 با مجوز رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کار خود را آغاز نموده است. دانشکدهها و آموزشکدههای فنی حرفه ای میتوان به عنوان واحدهای زیرمجموعه این دانشگاه، سابقهٔ بیش از چهل سال فعالیت آموزشی دانست و از اولین مراکز آموزش عالی کشور است که در تداوم مسیر تحصیلی دوره متوسطه فنی حرفه ای فعالیت داشته اما تأسیس این دانشگاه و تفکیک آن از وزارت آموزش و پرورش به سال 90 برمیگردد.
از آنجا که 70 درصد از آموزش های دانشگاه فنی حرفه ای، کارگاهی بوده و 30 درصد دیگر نظری است، بنابراین دانش آموختگان دانشگاه فنی حرفه ای علاوه بر داشتن توانایی علمی، از مهارتهای عملی و کاربردی لازم نیز برخوردار هستند و بیشتر در زمینههای مربوط به رشته تحصیلی خود جذب بازار کار میشوند.
مدرک تحصیلی دانش آموختگان این دانشگاه مورد تائید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بوده و برای ادامه تحصیل در داخل و خارج از کشور معتبر است. طول دوره تحصیل در هر یک از 2 سال و دانشجویان تابع مقررات آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند.
بیشتر فعالیت آموزشی این دانشگاه در حال حاضر در سطح کاردانی است و هدف، تربیت تکنسین است. البته در تعدادی از مراکز این دانشگاه، دورههای کارشناسی ناپیوسته و پیوسته نیز فعال بوده به نحوی که سطح کاردانی پیوسته با 54 رشته و کارشناسی ناپیوسته با 26 رشته و در قالب دو نوبت آموزشی خدمات خود را به بیش از 200 هزار دانشجو ارائه میکنند.